Het klopt vanbinnen

Lezend in “Empusion” van Olga Tokarczuk stuit ik op de uitspraak dat we ons nooit een andere wereld kunnen voorstellen dan die we waarnemen. Ze gebruikt de ring van Möbius om te illustreren hoe de “vlakkers”, die in twee dimensies leven, onze derde dimensie nooit kunnen waarnemen. Ze denken dat ze in een oneindige ruimte leven terwijl ze feitelijk beperkt zijn tot een twee dimensionaal vlak. Tokarczuk suggereert dat kunst probeert om de vierde dimensie (misschien ons verstand of het geloof?) die wij, levend in drie dimensies niet kunnen waarnemen, te verbeelden.

Voor mij de aanleiding om eens te onderzoeken hoe zo’n ring van Möbius er uit zou zien, niet alleen als theoretisch wiskundig model, maar vooral ook gematerialiseerd in steen. Door massa te gebruiken ontstaan twee oneindige vlakken, maar geen van beiden komt overeen met het wiskundige vlak van Möbius. De ware, wiskundige ring is, zoals iedere abstractie, niet zichtbaar. Deze zit binnen in de steen opgesloten, waarbij de middellijn van het vlak een perfecte cirkel vormt.

De steen, dit marmer, heb ik gekozen omdat deze door zijn tekening de materialisatie accentueert.

Dus “het klopt vanbinnen”, met de woorden van Merel Morre zoals die door haar zus Claartje ook in onze trouwring zijn gegraveerd.